Daily Archives: October 16, 2023

Համո Սահյան <Մշուշների շղարշի տակ>

Մշուշների շղարշի տակ
Աշնան խաշամն է խշխշում,
Քամու ձեռքերն անհամարձակ
Ամպի փեշերն են քաշքշում:

Ամպը լեզուն կուլ է տվել,
Հնար չունի որոտալու:
Ցերեկն էլ է ցրտից կծկվել,
Չէ՛, երևի ձյուն է գալու:

Առաջադրանքներ

  1. Վերնագրի՛ր բանաստեղծությունը: “Թե ինչպես էր մոտենում ձմեռը՛՛

2․ Բանաստեղծության մեջ ընդգծված հետևյալ բառերը փոխարինի՛ր հոմանիշներով և կարդա՛։ Ի՞նչը փոխվեց։ Դիտարկի՛ր։

Մշուշ-մառախուղ

անհամարձակ-վախկոտ

հնար-ճար

  1. Առանձնացրո՛ւ փոխաբերությունները և բացատրի՛ր: Քամու ձեռքերն անհամարձակ
    Ամպի փեշերն են քաշքշում: Քամին փորձում է ամպին քշել Ամպը լեզուն կուլ է տվել,
    Հնար չունի որոտալու: Եղանակը ցրտում է։

4․Դուրս գրած փոխաբերությունները գործածի՛ր նախադասությունների մեջ:

Քամու թևերը, ամպի փեշեր ցրտից կծկված տերև

Քամու թևերը քշում են աշունը։

Ցրտից կծկված տերևները մրսում են։

  1. Դուրս գրի՛ր այն բառերը, որոնց մեջ գերակշռում է ձայնը։ Հիմնավորի՛ր ընտրությունդ։ Խշխշալ, որոտալ։
  2. Բանաստեղծությունից առանձնացրո՛ւ ամենաաշնանային բառերը և դրանց գործածությամբ փոքրիկ պատում հորինի՛ր։ Մշուշ, քամի, ամպ, խշխշալ։ Առավոտյան փչեց քամին։ Տերևները խշխշացին քամու տակ։ Բնությույնը ծածկվեց խիտ մշուշով։ Ամպերը ծածկեցին ծառ ու խոտ։
  3. Բանաստեղծության մեջ ի՞նչն է գերակշռում․ ձա՞յնը, գո՞ւյնը, թե՞ գործողությունը։ Պատասխանդ հիմնավորի՛ր։ Բանաստեղծության մեջ շատ է գույնը, քանի որ աշունը գունավոր է։

Լրացուցիչ աշխատանք

7.Նկարի՛ր բանաստեղծության հատվածները:

  1. Ձայնագրի՛ր ընթերցումդ, և նկարաշարի և համադրությամբ տեսանյութ պատրաստիր:

16.10.2023

Դասարանական առաջադրանքներ 

1․ Հաշվի՛ր օգտվելով բազմապատկման զուգորդական հատկությունից։ 

7x60x5=60*(7*5)=60*35=2100

172x2x5=172*(2*5)=172*25=4300

6x5x6x5x6x5=(6*5)*(6*5)*(6*5)=3*30=90

2x4x3x2+6x7x5x2=(2*4)*(3*2)+(6*7)*(5*2)=(8+6)+(42+10)=14+52=66

2. Վերականգնի՛ր հավասարությունները

2կմ=800+1կմ200մ

8կմ=3կմ100+4կմ900մ

6մ=3մ50սմ+2մ50սմ

12սմ =1սմ4մմ+10սմ6մմ

14դմ=3դմ3սմ+10դմ7սմ

3․ Համեմատի՛ր 

12տ40կգ<12տ4ց

11ց65կգ>1տ,70կգ

4․ Դպրոցում սովորում է 450 աշակերտ։ Աղջիկները 12-ով քիչ են տղաներից։ Քանի՞ տղա է սովորում այդ դպրոցում։ 

Լուծում ․ 450-12=438

438։2=219 աղջիկ

219+12=231 տղա

5․  2 պարկերից առաջինում կար 28կգ ալյուր։ Երբ վաճառողը այդ պարկից 5 կգ վաճառեց և 3 կգ լցրեց երկրորդի մեջ, ապա պարկերում ալյուրի քանակները հավասարվեցին։ Որքա՞ն ալյուր կար երկրորդ պարկում։

Լուծում․

1.28-5=23

2.23-3=20

3.20:2=10

4.10+2=12

6․ Գտի՛ր այն թվերը, որոնց տարբերութունը 451 է, իսկ գումարը՝ 1451։

Լուծում․

1․ 1451-451=1000

2․ 1000։2=500 երկրորդ թիվը

3․ 451+500=951 առաջին թիվը                                                                                              

Տնային առաջադրանքներ 

1․ Հաշվի՛ր օգտվելով բազմապատկման զուգորդական հատկությունից։ 

7x60x5=7*(60*5)=7*300=2100

172x2x5=172*(2*5)=172*25=4300

6x5x6x5x6x5=(6*5)*(6*5)*(6*5)=3*30=90

2x4x3x2+6x7x5x2=(2*4)*(3*2)+(6*7)*(5*2)=(8+6)+(42+10)=14+52=66

2. Վերականգնի՛ր հավասարությունները

2կմ350մ+ 650մ =3կմ

7կմ550մ+2կմ 450մ     =10կմ

2մ25սմ + 75սմ    =3մ

2սմ2մմ+  12սմ8մմ     =15սմ

2մ7դմ +  15մ3դմ      = 18մ

3․ Համեմատի՛ր 

5կգ600գ<6կգ500գ

23կմ30մ<30կմ23մ

12դմ5դմ>10դմ8դմ

4․ Շաբաթօրյակին մասնակցում էին 125 աշակերտ։ Աղջիկները 11-ով շատ էին տղաներից։ Քանի՞ աղջիկ էր մասնակցում այդ շաբաթօրյակին։ 

Լուծում․

125-11=114

114:2=57տղա

57+11=68աղջիկ

5․ 2 պարկերից առաջինում կար 24կգ ալյուր։ Երբ վաճառողը այդ պարկից 4 կգ լցրեց երկրորդի մեջ, ապա պարկերում ալյուրի քանակները հավասարվեցին։ Որքա՞ն ալյուր կար երկրորդ պարկում։ 

Լուծում․

24-4=20կգ երկրերդ պարկում ավելացնելուց հետո

20-4=16 կգ։

6․ 280 տեղանոց դահլիճում համերգի ժամանակ զբաղեցված տեղերը 120-ով շատ էին ազատ տեղերից։ Հաշվի՛ր մուտքի տոմսի արժեքը՝ գիտենալով, որ այդ օրվա վաճառված տոմսերի ընդհանուր գումարը 120000 դրամ է։

Լուծում

1․ 280-120=160։

2․160։2=80ազատ տեղեր։

3․ 80+120=200զբաղված տեղեր։

4․ 120000։200=600դրամ մեկ տոմսը

Է-Ե-Ո-Օ

Բառասկզբում է լսելիս գրվում է է:

Բացառություն են կազմում եմ, ես, ենք, եք, են օժանդակ բառերը: Օժանդակ բառերում ի տառից առաջ գրվում է է. էի, էիր, էինք, էիք, էին:

Է տառը գրվում է նաև էր օժանդակ բառում:

Բառասկզբում  յէ լսվելիս գրվում է ե. Երկինք, երկիր, երազ, եղանակ, եղնիկ:

Բառասկզբում օ լսվելիս գրվում է օ. օղակ, օրինակ, օգնական, օրորոց, օրացույց:

Բացառություն են կազմում ով և ովքեր բառերը:

Բառասկզբում վօ լսվելիս գրվում է ո. ոտք, ոստիկան, ոզնի, ոսկոր:

Բառակսզբում ը լսվելիս գրվում է ը. ընկեր, ընտանիք, ընկնել:

Բառասկզբում սկստսպզբշտզգ բաղաձայններից առաջ լսվում է մի թույլ ըորը չի գրվում:

1․ Լրացրո՛ւ է կամ ե:

Երկար, եզր, էլեկտրականություն, էշ, եզ, երակ, էսկիմո, երիցուկ, ելույթ, էքսկուրսիա, երանգ, ելք, եղբայր, երջանիկ, երկինք, երկիր, եղանակ, էժան, եղունգ, երաժիշտ:

2․ Լրացրո՛ւ օ կամ ո:

օդ, օղակ, ոսպ, օգնություն, օգտվել, օր, օտար, օրինակ, որոշել, օրենք, օդանցք, ոլորել, օրացույց,  օրորոց, օդաչու, ոստիկան, ոսկոր, որս, ո րսորդ, ոզնի:

3․ Ը տառը տեղադրի՛ր այնտեղ, որտեղ անհրաժեշտ է:

Ընտրություն, սպաս, Ընտանիք, սկիզբ, Ըմպել, զգալ, շտապել, Ընդարձակ, Ընթրիք, զգույշ, ստանալ, Ընթացք, Ընձուղտ, Ընդամենը, սպիտակ, զբոսանք, Ընդգծել,  զգաստ, Ընկույզ, Ընկուզենի: