Երեք պարկերից 1-ում կար 140ընկույզ։ Երբ 1-ից 20 ընկույզ լցրին 2-ի մեջ, 10-ը՝ 3-ի մեջ, ապա պարկերի ընկույզների քանակաները հավասարվեցին։ Քանի՞ ընկույզ կար պարեկերում  միասին։ Լուծում ՝

1․ 140-20-10=110

2․ 110-20=90

3․ 110-10=100

4․ 110+110+110=330

Երեք արկղերում կար 75կգ խնձոր։ Երբ առաջին արկղից 3կգ և երկորդ արկղից 2կգ լցրին երրորդի մեջ, արկղերում խնձորների քանակները հավասարվեցին։ Քանի՞ կգ խնձոր կար արկղերում նախքան տեղափոխությունները։

1. 75։3=25կգ

2. 25+3=28կգ խնձոր I արկղում

3.25+2=27կգ խնձոր II արկղում

4.25-3-2=20կգ խնձոր III արկղում

Օրինակի վրա հասկանանք բազմանիշ թիվը եռանիշ թվով բազմապատկման սյունակաձև եղանակը: Կատարենք 

1342

⋅

436

 քառանիշ և եռանիշ թվերի բազմապատկումը:

Վերևի տողում գրում ենք մեծ թիվը՝ քառանիշը, իսկ ներքևում՝ փոքրը՝ եռանիշը:

Եռանիշ թվի միավորների նիշը (ամենաաջը) գրում ենք քառանիշ թվի միավորների նիշի տակ:  

Սկզբում վերևի թիվը բազմապատկում ենք ներքևի 436 թվի միավորների

թվանշանով՝ 6-ով: Արդյունքը գրում ենք գծի տակ՝ միավորների թվանշանի տակ:

 Ապա վերևի թիվը բազմապատկում ենք 436 թվի տասնավորների թվանշանով՝ 3-ով: Արդյունքը գրում ենք գծի տակ՝ տասնավորների թվանշանի տակ:

 Հետո վերևի թիվը բազմապատկում ենք 436 թվի հարյուրավորների թվանշանով՝ 4-ով: Արդյունքը գրում ենք գծի տակ՝ հարյուրավորների թվանշանի տակ:

 Ստացված երեք թվերը գումարում ենք:

2Դիտարկենք ևս մի օրինակ:

Օրինակ

Առաջադրանքներ դասարանում

 1/  Հաշվի’ր արտահայտության արժեքը՝

 326‧32=10432

 3267‧14=46338

 2456‧250=614000

 5652‧562=3176424

 624‧302=188448

1561‧254=396494

2/ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

5760։ 6=960

8181։9=909

6090։30=203

3/ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

( 700209-5924×415) + 64400:400= 482649+161=482810

Լրացուցիչ առաջադրանք

1/Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

585×55=32175

828×882=730296

625×304=189800

2/Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

6060:6=1010

9018:9=1002

6018:3=2006

3/ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

(153x 126 -58 x24) -(8000-3547) =17887-4453=13434

Կար-չկար մի երկիր կար։ Այդ երկրի անունը Թթվաստան էր։ Թթվաստանում ապրում էին թթու բանջարեղենները։ Մի անգամ Թթվաստանում մի միրգ է հայտնվում։ Այդ միրգը նրանց դուր չէր եկել։ Նրան կանչեցին մեծ թթվի մոտ, որ նա նրան քշի Թթվաստանից։ Այդ միրգը Նարնջիկն էր, որը պատահաբար ընկել էր աղաջրի մեջ։ Մեծ թթուն խղճաց Նարնջիկին ու չքշեց իրենց երկրից։

Օրինակի վրա հասկանանք բազմանիշ թիվը եռանիշ թվով բազմապատկման սյունակաձև եղանակը: Կատարենք 

1342

⋅

436

 քառանիշ և եռանիշ թվերի բազմապատկումը:

Վերևի տողում գրում ենք մեծ թիվը՝ քառանիշը, իսկ ներքևում՝ փոքրը՝ եռանիշը:

Եռանիշ թվի միավորների նիշը (ամենաաջը) գրում ենք քառանիշ թվի միավորների նիշի տակ:  

Սկզբում վերևի թիվը բազմապատկում ենք ներքևի 436 թվի միավորների

թվանշանով՝ 6-ով: Արդյունքը գրում ենք գծի տակ՝ միավորների թվանշանի տակ:

 Ապա վերևի թիվը բազմապատկում ենք 436 թվի տասնավորների թվանշանով՝ 3-ով: Արդյունքը գրում ենք գծի տակ՝ տասնավորների թվանշանի տակ:

 Հետո վերևի թիվը բազմապատկում ենք 436 թվի հարյուրավորների թվանշանով՝ 4-ով: Արդյունքը գրում ենք գծի տակ՝ հարյուրավորների թվանշանի տակ:

 Ստացված երեք թվերը գումարում ենք:

Դիտարկենք ևս մի օրինակ:

Օրինակ

Առաջադրանքներ դասարանում

 1/  Հաշվի’ր արտահայտության արժեքը՝

 326‧32=10432

 3267‧14=46338

 2456‧250=7084800

 5652‧562=47216

 624‧302=48 

1561‧254=150

2/ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

5760։ 6

8181։9

6090։30

3/ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

( 700209-524×415) + 64400:400=

Լրացուցիչ առաջադրանք

1/Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

585×55=

828×882=

625×304=

2/Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

6060:6=

9018:9=

6018:3=

3/ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

(153x 126 -58 x24) -\9 8000-3547) =

Վանկ կոչվում է այն հնչյունը կամ հնչյունախումբը, որը արտասանվում է միանգամից, մեկ շնչով: Առանց ձայնավորի վանկ չի կարող լինել: Բառի մեջ որքան ձայնավոր կա, նույնքան էլ վանկ կա: Մեկ վանկ ունեցող բառը կոչվում է միավանկ: Մեկից ավելի վանկ ունեցող բառը կոչվում է բազմավանկ: Ը հնչյունը շատ բառերում լսվում է, բայց  չի գրվում: Այդպիսի բառերը վանկերի բաժանելիս ը հնչյունը դուրս է գալիս թաքստոցից և գրվում է. նկար- նը-կար, սանր – սա-նըր…

1. Կազմի՛ր 16 երկվանկ բառ: Օրինակ՝ կարապ, պարան…

Գույն, աշուն ա-նուշ, ուսուցիչ ու-սու-ցիչ, դանակ դա-նակ, գետ, թաշկինակ թաշ-կի-նակ, այգեպան այ-գե-պան, փայտ, երեխաներ ե-րե-խա-ներ, բանջարեղեն բան-ջա-րե-ղեն, օտարական օ-տա-րա-կան, հողագործ հո-ղա-գործ, օդաչու օ-դա-չու, գարնանային գար-նա-նա-յին, հեռախոս հե-ռա-խոս, բանալի բա-նա-լի:

3. Կազմի՛ր 6 եռավանկ բառ:

Ա, թի, մա, ժա, նա, ծի

ծեռ, նու, րա, պաս, թեռ, պա

վեն, գիլ, նիկ, նակ, շակ տակ

Արագիլ, թիթեռնիկ, մանուշակ, ժապավեն, նապաստակ, ծիծեռնակ։

4. Բաժանիր վանկերի թաքնված ը ունեցող բառերը:

վրան, խնդիր, բռնակ, մտրակ, կրակ, գլուխ, քաղցր, խնձոր, բարձր, շրջան, թխվածք, մթնել, պտույտ, մանր, վագր, սղոց, նվեր, չմուշկ, փոքր, թմբուկ, թռչուն:

1/ Կատարիր հանումը և արդյունքը ստուգի՛ր գումարումով։

672 – 672=0, 0+672=672

90126 – 9008=81118, 81118+9008=90126

785-385=400, 400+385=785

45844-8158=37686, 37686+8158=45844

672-672=0, 0+679=679

90126-9008=81118, 81118+9008=90126

2/ Գումարումով ստուգի՛ր ճիշտ է արդյոք կատարվել հանումը:

90000 – 7777 =82223, 82223+90000=172223 սխալ է

71587-42786=28801, 28801+42786=71587

555-99=5456, 5456+99=5555 սխալ է

25252-7897=17355, 17355+7897=25252

3/Գտի՛ր անհայտ գումարելին և կատարի՛ր գումարում:

902 + 348 = 1250

3001 + 2436 = 5437

4371 +2054=6425

3001 +2436=5437

4/ Երեք թվերի գումարը 5418 է: Առաջինը 333-ով մեծ երկրորդից: Երկրորդը 444-ով փոքր է երրորդից: Որո՞նք են այդ թվերը: Լուծում։

Լուծում

1․ 333+444=777

2․ 5418-777=4641

3․ 4641։3=1547 երկրորդ թիվը

4․ 1547+333=1880 առաջին թիվը

5․ 1547+444=1991 երրորդ թիվը

Լրացուցիչ առաջադրանք

1/ Հաշվի՜ր։

15օր 20ժ – 2օր 18ժ=13օր 2ժ

18ժ 18ր – 2ժ 18ր=16ժ

27ր 55վ – 7ր 45վ=20ր 10վ

12կգ  250գ – 6կգ 50գ=6կգ 200գ

26տ 20կգ – 8տ 20կգ=18տ

18տ 8ց – 6տ 2ց =12տ 6ց

2/ Երեք թվերի գումարը 3456 է։ Առաջինը 345-ով մեծ է երկորդից։ Երկորդը 612-ով փոքր է երրորդից։ Որո՞նք են այդ թվերը։

Լուծում․

1․ 345+612=957

2. 3456:3=1152 երկրորդ թիվը

3․ 1152+345=1497 առաջին թիվը

4․ 1152 +612=1764 երրորդ թիվը

3/ Տատիկն օգտագործեց 140մ թել՝ կապույտ, կարմիր և սպիտակ։ Կապույտը 25մ-ով երկոր էր կարմիրից։ Սպիտակը 14մ-ով կարճ էր կարմիրից։ Քանի՞ մետր կապույտ թել է օգտագործել տատիկը։

1․ Կապույտ թելը երկար է սպիտակ թելից 14+25=39մ-ով։

2․ 140-39-14=87մ

3․ 87։3=29մ սպիտակ թել

4․ 29+39=68 կապույտ թել։

4/ Պատասխանիր հարցերին։

• Քանի՞ միավոր է պարունակում 3458 թիվը։ 4 միավոր
• Քանի՞ հարյուրյակ է պարունակում 26452 թիվը։ 4 հարյուրակ
• Քանի՞ հարյուրյակ կա 26452 թվի հարյուրյակների կարգում։ 4 հարյորակ

Անունը՝ Թթվիկ
Ազգանունը՝ Աղաջրյան
Ծնվել է նոյեմբերի 10-ին։
Ապրում է տարայում։
Սիրում է խաղալ բանջարեղենների հետ։
Չի սիրում, որ իրեն ուտում են։
Երազում է փորձել մադկանց։
Սեբաստացու տոնին երաղում է հարիսայի հետ, ծանոթանում է մյուս թթուների հետ։

Жили два воробья: Чик и Чирик. Однажды Чику пришла посылка от бабушки – целый ящик пшена! Чик об этом не сказал своему приятелю и склевал все зёрнышки, а когда ящик выбрасывал, то зёрнышки посыпались на землю. Нашёл эти зёрнышки Чирик, собрал в пакетик и полетел к своему приятелю Чику.

— Здравствуй, Чик! Я сегодня нашёл десять зёрнышек пшена. Давай их поровну разделим и склюём.

— Не надо… Зачем? — Ты нашёл — ты и клюй!

Но мы же с тобой друзья, а друзья всё должны делить пополам. Разве не так?

— Ты, наверное, прав,- ответил Чик. Ему стало очень стыдно. Ведь он сам склевал целый ящик пшена и не поделился с другом. Взял Чик пять зёрнышек и сказал:

— Спасибо тебе, Чирик! И за зёрнышки, и за урок дружбы!

(М. Пляцковский)

Прочитай и допиши сказку. Озаглавь её.

Эльф, который поливал цветы ночью

Жила-была Фея. И был у неё помощник — маленький Эльф. Эльф очень любил ночью поливать цветы. Фея говорила ему: «Этого делать нельзя! Ночью все цветы спят, а ты им мешаешь!» Но Эльф не слушал Фею. И вот однажды Фея решила проучить Эльфа и договорилась с друзьями Эльфа, чтоб те разбудили его, когда он спит и позвали играть. Эльф очень плохо спал  этой ночью, а утром рассказал феи, о том как его друзья ему помешали своими играми. И тогда фея напомнила ему о своей просьбе не поливать цветы ночью когда они спят. Эльф понял свою ошибку и ему стало очень стыдно.

Ետդարձի ճանապարին նրանք քնում են նույն տեղում, և անցնում են նույն քաղաքներով։ Այդ քաղաքներում առնում են տաքդեղ խաղող և շաքար որ ծանոթացնեն այդ ուտելիքի հետ իրենց քաղաքի բնակիչներին։ Բայց երբ հասնում են Նուկիմ քաղաք ու հասկանում են, որ ամբողջը կերել են առնելուց հետո։ Ետ են վերադառնում և նորից առնում են նույն բաները։ Այս անգամ նրանք հասցնում են քաղաք այդ ուտելիքը և բաոլորը կարող են համտեսել։ Մեկին դուր է գալիս տաքդեղը, մյուսին պաղողը մնացածին էլ շաքարը։ Ու սկսում են վիճել թե վորնե ավելի համել։